Seyahat Kuralı (Travel Rule) Nedir?
Seyahat Kuralı, kripto varlık transferlerine daha fazla şeffaflık sağlamak ve kara para aklama gibi suçları önlemek amacıyla oluşturulmuş bir düzenlemedir. Bu kural, kripto para borsaları, bankalar, tezgah üstü piyasalar (OTC), barındırılan cüzdanlar, kripto saklama çözümleri ve diğer finansal ile DeFi kuruluşları dahil olmak üzere sanal varlık hizmet sağlayıcıları (KVHS) için geçerlidir. Seyahat Kuralı, belirli bir yargı alanının belirlenen eşiğinin üzerindeki kripto işlemlerinin kökenlerini ve hedeflerini açıkça tanımlamalarını gerektirir.
Kripto Seyahat Kuralından Kimler Etkilenir?
Seyahat Kuralı, sanal varlık hizmet sağlayıcıları ve kripto para işlemleri gerçekleştiren tüm işletmeler için geçerlidir. Son beş yıl içinde, farklı ülkeler bu kuralı çeşitli zaman dilimlerinde uygulamaya almıştır. Örneğin, Singapur ve Birleşik Krallık gibi ülkelerde bu düzenleme halihazırda yürürlükte bulunmaktadır. Avrupa Birliği ise 2024 yılı sonuna kadar bu kuralı tamamen yürürlüğe sokmayı planlamaktadır.
Türkiye’de Seyahat Kuralı Uygulamaları
Türkiye’de ise, 25 Aralık 2024 tarihli ve 32763 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 9305 sayılı düzenleme ile, Türkiye’deki lisanslı kripto para borsalarının kripto varlık transferlerini 25 Şubat 2025 itibarıyla kayda almaları zorunlu hale gelmiştir. Paribu borsası tarafından yapılan açıklamada, kripto varlık işlemleri sırasında alıcı veya gönderici tarafıyla ilgili ek bilgilerin beyan edilmesinin gerekeceği belirtilmiştir. Bu düzenleme, platform üzerinde gerçekleştirilen işlemleri doğrudan etkilemeyecek şekilde tasarlanmıştır. Paribu’nun yayımladığı açıklama ve Resmi Gazete’de yer alan yönetmeliğe buradan ulaşabilirsiniz.
Seyahat Kuralı Hangi Bilgileri Gerektiriyor?
Mali Eylem Görev Gücü (FATF) tarafından belirlenen Seyahat Kuralı gereğince, işlem yapılmadan önce aşağıdaki bilgilerin başlatıcı KVHS tarafından doğrulanması gerekmektedir:
- Oluşturanın adı,
- Menşei hesap numarası,
- Menşei sahibinin fiziksel adresi veya
- Gönderenin TC kimlik numarası ya da müşteri kimliği veya doğum tarihi ve yeri.
Ayrıca, işlem öncesinde aşağıdaki bilgilerin yararlanıcı KVHS tarafından doğrulanması da gerekmektedir:
- Yararlanıcının adı,
- Yararlanıcının hesap numarası.
Mali Eylem Görev Gücü (FATF) Nedir?
1989 yılında G7 tarafından Paris’te kurulan Mali Eylem Görev Gücü (FATF), başlangıçta kara para aklamayla mücadele amacı taşıyordu. Ancak zamanla, terörizmin finansmanını önleme gibi daha geniş bir misyon da üstlenmiştir. FATF, bu tür zararlı faaliyetleri önlemek için uluslararası standartlar belirler ve bu standartlara ulaşılması için yasal ve düzenleyici reformları teşvik eder. Şu anda 39 üyesi bulunan bu kuruluş, toplamda 200 ülkenin bu sorunlara küresel bir yanıt olarak belirlediği standartları uygulamaya koyma taahhüdü verdiği bir platformdur.
