Türkiye Resmi Gazete’de 13 Mart 2025 tarihinde yayımlanan “Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıların Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Tebliğ (III-35/B.1)”, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından kripto para sektörüne yönelik kapsamlı bir düzenlemeyi hayata geçirdi. Bu tebliğ, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının kuruluş aşamasından faaliyetlerine, denetim süreçlerinden durdurulmalarına kadar birçok önemli konuyu kapsayan detaylı kurallar sunmaktadır. İşte tebliğin ayrıntıları:
Türkiye’de Kripto Para Sektöründe Yeni Düzenleme: SPK’dan Kapsamlı Tebliğ
Türkiye’de kripto para sektörü, 13 Mart 2025 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan yeni bir tebliğ ile yasal bir çerçeveye kavuştu. Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) hazırladığı “Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıların Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Tebliğ”, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının (platformlar ve saklama kuruluşları) kuruluş şartlarından faaliyet izinlerine, müşteri haklarından denetim mekanizmalarına kadar birçok alanda önemli kurallar getirmiştir.
Bu tebliğ ile birlikte, kripto borsaları için 150 milyon TL, saklama kuruluşları için ise en az 500 milyon TL sermaye gerekliliği belirlenmiştir. Ayrıca, Türkiye’de faaliyet gösterebilmek için borsaların aşağıdaki şartları yerine getirmesi ve kurallara uyması gerekmektedir.
Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıların Kuruluş ve Faaliyet Esasları
Tebliğin öne çıkan başlıkları şu şekildedir:
1. Kripto Platformlarına Kuruluş ve İzin Zorunluluğu
- Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının anonim şirket olarak kurulması zorunlu hale getirilmiş olup, paylarının nama yazılı ve nakit karşılığı çıkarılması gerekmektedir.
- Kuruluş sermayesinin, SPK tarafından belirlenecek asgari tutardan az olmaması ve tamamının nakden ödenmesi zorunludur.
- Kurucuların ve ortakların iflas etmemiş, yüz kızartıcı suçlardan hüküm giymemiş ve gerekli mali güce sahip olması şartı aranmaktadır.
- Faaliyet izni alınmadan hizmet sunulması mümkün olmayacak; izin süreci, SPK’nın belirlediği şartların yerine getirilmesiyle tamamlanacaktır.
2. Müşteri Hakları ve Şeffaflık Ön Planda
- Platformlar, müşterileri ile işlem gerçekleştirmeden önce çerçeve sözleşme imzalamak ve kripto varlıkların risklerini içeren bir risk bildirim formu sunmak zorundadır.
- Müşterilere, işlem ücretleri, saklama detayları ve riskler hakkında açık ve anlaşılır bilgi verilmesi zorunludur.
- Her müşteri için unique bir müşteri numarası tahsis edilecek ve işlemler Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) sicil numarası ile ilişkilendirilecektir.
3. Saklama ve Güvenlik Standartları
- Platformlar, müşterilere ait kripto varlıkların saklanması için SPK tarafından yetkilendirilmiş saklama kuruluşları ile sözleşme yapmak zorundadır.
- Kripto varlıkların saklanmasında sıcak ve soğuk cüzdan ayrımı yapılmış olup; güvenlik açısından soğuk cüzdanların internetten izole edilmesi gerekmektedir.
- Siber güvenlik ve bilgi sistemleri altyapısı, TÜBİTAK kriterlerine uygun olacak ve yıllık bağımsız denetim zorunlu tutulacaktır.
4. Yasaklar ve Sınırlamalar
- Kripto hizmet sağlayıcıları, mevduat toplama, döviz alım-satımı veya taahhüt edilen getiri vaat etme gibi işlemleri gerçekleştiremeyeceklerdir.
- Müşteri varlıkları üzerinde izinsiz tasarrufta bulunmak yasaklanmış olup, platformlar, müşteri talimatı olmadan işlem yapamayacaklardır.
- Öz sermayenin binde beşini aşan bağışlar yapılamayacaktır.
5. Denetim ve Yaptırımlar
- Kripto hizmet sağlayıcıları, yılda en az bir kez bilgi sistemleri bağımsız denetimini yaptıracak ve raporları SPK’ya sunacaklardır.
- SPK, hukuka aykırı faaliyet tespit ettiğinde faaliyetleri durdurma, izin iptali veya yöneticileri görevden alma yetkisine sahip olacaktır.
- Mali durumun bozulması halinde, 3 ay içinde düzeltme talep edilecek; aksi takdirde faaliyetler durdurulabilecektir.
6. Mevcut Platformlara Uyum Süresi
- Tebliğ öncesinde faaliyet gösteren platformların, 30 Haziran 2025’e kadar faaliyet iznine başvurması zorunludur. Bu tarihe kadar başvuru yapmayanlar tasfiye edilecektir.
- Saklama kuruluşu ile entegrasyon için son tarih 31 Aralık 2025; bu süreye uyum sağlayamayanların başvuruları geçersiz sayılacaktır.
- Mevcut çerçeve sözleşmelerin tebliğe uygun hale getirilmesi için de 31 Aralık 2025’e kadar süre tanınmıştır.
7. Kripto Varlık Tanımı ve Kapsam
- Tebliğ, kripto varlıkları “dağıtık defter teknolojisi veya benzeri bir teknoloji kullanılarak elektronik olarak oluşturulan ve saklanan, değer veya hak ifade eden gayri maddi varlıklar” olarak tanımlamıştır.
- Kripto hizmet sağlayıcıları, alım-satım platformları ve saklama kuruluşlarını kapsamakta; bankalar ise saklama hizmetinde bazı istisnalarla düzenlemeye tabi tutulmaktadır.
Kriptokoin.com olarak aktardığımız üzere, Türkiye’nin yakın tarihli kripto para düzenlemesi önemli tartışmalara yol açmış ve sektördeki tüm aktörlerin dikkatini çekmiştir.
